sihirbaz aref yılan tarafından ısırıldıktan sonra “yılan ısırdığında neler yapılmalıdır yılan ısırdığında zehirler mi her yılan zehirli midir” gibi sorular yeniden gündeme oturdu. üzücü bir olay ama bir bakımdan da iyi oldu diyebiliriz. gündemde olduğu için halkımız da bu konuda bilinçlenmiş oluyor. özellikle yaz aylarında olduğumuz için, pikniklerde karşılaşılan ya da tatil için köyüne gittiklerinde, kırsal alanda yılan ile karşılaştıklarında yılan ısırması, yılan sokması vakaları daha sık karşılaşılıyor.
yılan ısırdığında ne yapmalı – zehri emmek doğru mu?
öncelikle vermiş olduğum bilgilerin profesör doktor yıldıray çete tarafından paylaşıldığını söylemek isterim.
ülkemizdeki yılan ısırıklarının yüzde 20’si, yani beşte biri kuru ısırık olarak karşılaşılıyor. kuru ısırık nedir diye bakacak olursak; yılan ısırdığında eğer ki zehrini zerk etmiyorsa, bu bir kuru ısırıktır. sadece korkutma amaçlı ısırıp, bırakmıştır. insanlar nasıl ki yılan ile karşılaştıklarında korktukları için ya da kaçırmak amaçlı yılana hamle yapabiliyor ise yılan da doğal olarak kendisini ya da yuvasını korumak için insana saldırır ve ısırabilir fakat her ısırdığında zehrini enjekte etmediği için zehirlemez. buna tıp dilinde kuru ısırık denmektedir.
yılan ısırdığında zehirli olup olmadığı nasıl anlaşılır?
yılan ısırdığında zehirleyip zehirlemediği, ısırdığı bölgeden ya da vücutta gösterdiği etkileri ile belli olur fakat ısırır ısırmaz gözle görülür bir etki yaratmayabilir. bazı ısırıkların birkaç saatte, bazı ısırıkların da 12 ya da 24 saat sonra bir lezyon oluşturduğu gözükmektedir ama bu tabii ki %100 değildir; mutlaka takip edilmesi gerekmektedir.
kobra ısırığı vakası türkiye’de sık rastlanan bir durum değil. kobra ya da herhangi bir farklı yılan ısırdığı durumlarda yarayı kesip kan akıtmak, ısırığı emip zehiri almak, çamur sürmek, üzerine işemek vb bu tarz şeylerin hepsi yarardan çok zarar verir. siz zehri aldığınızı zannederken daha hızlı yayılmasını sağlarsınız.
bir diğer yanlış uygulama ise ısırığın üst tarafından sıkı sıkı bir şey bağlayıp, kan akışını durdurup zehrin yayılmasını engellediğimizi zannetmek. atardamardaki kan akışını bozacak şekilde turnike yapmak yine oldukça yanlış bir ilk yardımdır. üzerine bir sargı bezi ile müdahale edilebilir ama asla sıkı sıkı sarılmamalıdır.
yılan ısırırsa ne yapılmalı?
yılan ısırırsa neler yapmalıyız diye bakacak olursak, genel olarak bu vaka en çok ekstremitelerde karşımıza çıkmaktadır. yani yılanlar genellikle kollarımızı ya da bacaklarımızdan ısırıyor. eğer ki yılan kolumuzu ısırdı ise hemen yüzük, bileklik, saat, bilezik gibi aksesuarları çıkartmalıyız. ısırılan bölgeyi steril bir halde tutup en yakın sağlık kuruluşuna müracaat etmeliyiz.